BỆNH ĐẸN TRẺ EM

Bệnh đẹn là bệnh pháp triển trong miệng trẻ em, từ sơ sinh cho đến 4-5 tháng tuổi. Mọc lên những mụn trắng hoặc tưa trắng, hoặc vết lở, hoặc lợi hàm có nốt trắng làm cản trở việc bú mớm. Nguyên nhân: Do nhiệt độc ở tâm tỳ hoặc ăn uống ở bị tích trệ gây nên.
Phép chửa của Đông y: Giải nhiệt độc ở tâm - tỳ

A. ĐỐI VỚI ĐẸN SỬA (nốt trắng):

- Rau sam giả nhỏ, ép lấy nước cốt đổ vào mâm hoặc chậu tráng men phơi nắng hoặc sấy khô, cạo lấy bột đem trộn với vị thuốc Hùng Hoàng (1% Hùng Hoàng). Khi dùng lấy bột này pha ít nước rồi lấy bông gòn chấm thuốc chà xát vào ngay chổ bị đẹn.
- Hoặc mủ cây dâu tằm đem chà xát vào chổ bị đẹn (quấn bông gòn)

B. LƯỞI ĐÓNG TRẮNG (đẹn mặt trăng)

- Dùng Bằng sa phi ra bột 10 g
- Dùng Phèn chua phi ra bột 10 g
- Bột Thanh đại 10 g

Cách làm: Lấy gạc tẩm nước rồi vét khô, chấm vào thuốc đánh sát lên lưởi, ngày 2 lần.

C. TƯA LƯỞI – SƯNG HẾT TRONG MIỆNG (đẹn bạo, đẹn ác)

a. Thuốc bôi

- Thạch cao phi ra bột (mát) 40 g
- Phèn chua phi ra bột (kháng sinh) 5 g
- Ngũ bột tử phi ra bột(chống viêm) 1 - 5 g

Cách làm: Các vị trên nghiền thật mịn, dùng gạc vải quấn vào đầu que, tẩm vào mật ong rồi thấm vào thuốc bột này chà xoay khắp miệng, ngày 3 – 4 lần.

b. Thuốc uống hoặc bôi

- Lá bù ngót 10 g
- Lá rau sam 10 g
- Cỏ lọ nồi 10 g
- Lá cối xây 10 g

Cách làm: Giả nát vét lấy nước cốt, cho vào một tí muối bột. Lấy bông gòn tẩm thuốc quét vào miệng.

c. Thuốc bôi

- Kê nội kim 2 cái
- Vôi lâu năm 12 g
- Mo nang tre 12 g
- Nhện ôm trứng 1 con
- Ong bầu 1 con
- Phèn chua phi 4 g
- Bằng sa phi 4 g

Cách làm: Mo nang tre đốt thành than.
Mề gà sao vàng.
Nhện và Ông bầu thiêu tồn tính
Hợp với phèn chua phi và Bằng sa phi, tán nhỏ mịn, rồi cho vào lọ.

Cách dùng: Lấy Cỏ lọ nồi, giả vét lấy nước cốt, hòa với một ít thuốc bột, bôi vào chổ đau (đẹn).
Nếu không có Cỏ lọ nồi thì có thể dùng Mật ong.

d. Thuốc uống

- Kim ngân hoa 8 g
- Đăng tâm thảo (cỏ bất đèn) 4 g
- Cam thảo 4 g

Cách dùng: Cả 3 vị đổ vào ấm với 200ml nước sắc còn 100ml nước. Chia uống nhiếu lần trong ngày.

e. Thuốc bôi

- Trứng nhện 1 cái
- Phèn chua phi 1 muỗng café

Cách dùng: Phèn chua phi với trứng nhện (thiêu tồn tính) tán nhỏ mịn. Cắt trái chuối chát chấm thuốc bột thoa vào miệng.

D. PHƯƠNG PHÁP LỄ ĐẸN

a. Dùng kim bạc hoặc mảnh thủy tinh nhọn lễ hoặc châm tả vào các huyệt:
* Thừa tương
* Hợp cốc
* Giáp xa
* Đại lăng
* Giải khê

b. Dùng kim tam lăng lễ trực tiếp vào những nốt trắng của đẹn.