Ngục tù của đời sống Ajahn Buddhadasa

Bản năng là ngục tù

Nhà tù kế tiếp để xem xét là chúng ta sống dưới sự tác động của bản năng. Chúng ta bị quyền lực của bản năng chi phối. Tất cả các sinh vật sống, cho dù là người, động vật hay thực vật, đều có bản năng. Bản năng liên tục buộc chúng ta phải làm theo những ham muốn và nhu cầu của chúng. Điều này đặc biệt đúng đối với các bản năng về tình dục hay sinh sản. Nó kiểm soát, quấy rầy, kích động và gây rối rắm cho chúng ta nhiều như thế nào? Những cảm xúc về mặt tình dục và sự sinh sản không ngừng thôi thúc chúng ta, siết chặt chúng ta, đàn áp chúng ta, làm phiền chúng ta , chúng bức bách chúng ta thông qua mọi loại khó khăn. Nhưng chúng ta lại không thể dừng lại. Đôi khi chúng ta lại thích nó như vậy. Con cái của chúng ta lớn lên và trưởng thành đến giai đoạn bản năng tình dục chín muồi và rồi đứa trẻ lại bị giam hãm trong ngôi nhà tù của bản năng tình dục này.

Cuối cùng, ngay cả những bản năng của sự khoe khoang, phô trương cũng điều khiển cuộc sống của chúng ta. Nhiều người không cho khoe khoang là một bản năng, nhưng tất cả các loài động vật đều có bản năng này. Sự cần thiết phải gây ấn tượng, khoe khoang, phô trương bản thân là một bản năng. Ngay cả thú vật cũng muốn gây ấn tượng rằng chúng đẹp,hay mạnh mẽ, hoặc nhanh nhẹn, hoặc đủ thứ. Chúng ta muốn gây ấn tượng và được tự hào. Nếu khoe khoang, phô trương không phải là ngục tù, nó tuyệt đối đã không tạo sự thúc ép và bức bách đối với chúng ta đến vậy. Nhưng hiện giờ nó đang buộc chúng ta phải mua quần áo đẹp, đồ trang sức đẹp, giày dép đẹp thậm chí, và mua nhiều nữa là đằng khác!
Tại sao chúng ta cần phải có nhiều chiếc sơ mi đẹp và nhiều đôi giày đẹp? Tại sao chúng ta cần tất cả chúng? (Và tha lỗi cho tôi, chúng ta phải đặc biệt nhắc đến phụ nữ ở đây). Có thứ bản năng muốn phô trương này hiện hữu và nó là một loại ngục tù. Bởi vì mọi người không thể cam chịu nó, họ buộc phải làm theo bản năng này, chi tiêu tất cả tiền bạc để sắm sửa mọi thứ. Bản năng phô trương là bản năng khôi hài, lố bịch nhất. Nó thực sự là ngục tù. Người ta không bao giờ có đủ tiền vì loại ngục tù này. Hãy xem xét và quán chiếu một cách cẩn thận về những loại bản năng mà chúng ta đã trưởng dưỡng chúng . Chúng đều là ngục tù.
Nếu chúng ta nghĩ về điều này, nếu chúng ta ghi chép chi tiết mọi chi phí của chúng ta, chúng ta sẽ khám phá ra rằng một số người chi nhiều tiền để mua sắm quần áo, đồ trang sức, và giữ gìn sắc đẹp hơn là mua thực phẩm. Thêm nữa, họ chú trọng vào việc trang trí và làm đẹp nhà cửa, việc này tốn kém rất nhiều. Hai loại chi tiêu này, kết hợp với nhau, còn nhiều hơn là tiền họ mua sắm thức ăn, là cái cần thiết cho cuộc sống. Chúng ta tiêu nhiều tiền vào những thứ không cần thiết cho cuộc sống hơn là vào những thứ cần thiết cho nhu cầu của cuộc sống, như thực phẩm. Đây là một cách khác nữa cho thấy chúng ta bị giam hãm trong cái nhà tù của bản năng.

Các giác quan là ngục tù

Tiếp theo, chúng ta nói đến nhà tù vui nhất, nhà tù gần gũi nhất với chúng ta. Chúng ta có mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý: sáu giác quan (ayatana) , Chúng cũng là những ngục tù. Hãy quan sát chúng cẩn thận. Lắng nghe cẩn thận để hiểu làm thế nào mà mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý của chúng ta - tất cả sáu giác quan- lại trở thành những nhà tù.

Trong tiếng Pali, chúng ta gọi chúng là ayatana. Gốc của từ này theo nghĩa đen có nghĩa là "công cụ, phương tiện để giao tiếp với thế giới bên ngoài" – địa điểm, cơ chế, phương tiện, hoặc bất cứ những gì dùng để liên hệ với hoặc giao tiếp với thế giới bên ngoài. Chúng ta gọi chúng là "ayatana." Nếu bạn sẵn sàng, hãy sử dụng tiếng Pali "ayatana." Tất cả sáu ayatana này đều là ngục tù.

Chúng ta có upadana (sự chấp thủ) với cuộc sống là do chúng ta có sáu giác quan để cảm nhận, kinh nghiệm , để giao tiếp, để nếm và nhận biết các đối tượng của giác quan. Khi có upadana với sáu giác quan, chúng ta phục vụ chúng và trở thành nô lệ của chúng. Chúng ta phục vụ mắt để làm vừa lòng mắt. Chúng ta phục vụ tai để làm vừa lòng tai. Chúng tôi phục vụ mũi để thỏa mãn mũi. Chúng ta phục vụ lưỡi để thỏa mãn lưỡi. Chúng ta phục vụ da và cảm giác toàn thân để làm cho nó thoải mái, dễ chiu. Chúng ta phục vụ tâm ý, giác quan về mặt tinh thần, để làm cho nó êm dịu và thoải mái. Điều này có nghĩa rằng tất cả các hành vi của chúng ta chỉ là để giải trí cho các giác quan. Tất cả mọi thứ chúng ta làm là đều vì lợi ích của sáu giác quan. Chúng ta nhượng bộ và trở thành nô lệ của chúng. Sau đó, chúng gây áp lực và điều khiển chúng ta, chẳng có cách nào để tránh được chúng. Chúng ta gọi trường hợp này là "bị giam hãm trong ngục tù của ayatana."

Hãy coi thử xem liệu có bất cứ ai, ngay cà ai đó trong số các bạn, mà không mù quáng phục vụ cho sáu giác quan không? Và các bạn sẵn sàng phục vụ chúng, phải vậy không? Bạn chịu đựng khó khăn và cúi mọp xuống để phục vụ chúng, luôn luôn tìm cách để làm cho mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý thoải mái và hạnh phúc, một cách tự nguyện. Vì vậy, chúng ta phải thừa nhận rằng chúng ta là những kẻ nô lệ. Những người thiếu trí tuệ chắc chắn sẽ là những kẻ nô lệ cho các giác quan, sẽ tiếp tục bị giam hãm mãi trong các nhà tù của các giác quan. Qua việc thực hành chánh niệm với hơi thở đúng và thành công, chúng ta có thể thoát khỏi nhà tù. Nếu chúng ta thực hành anapanasati không chính xác và thiếu sót, chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục bị giam ham trong cái ngục tù của các giác quan mà chẳng ai có thể biết được là bao lâu.

Mê tín là ngục tù

Đối với nhà tù kế tiếp, chúng tôi muốn đề cập đến việc bị lừa bịp bởi những điều được gọi là "saiyasatr" (mê tín). Tất cả các tập tục và niềm tin dựa trên sự mê tín là saiyasatr.
Càng có nhiều vô minh chừng nào, người ta càng thiếu chánh kiến chừng nấy, và người ta càng bị giam hãm trong ngục tù của sự mê tín. Ngày nay, giáo dục và khoa học (vidayasatr) đã cải thiện, và đưa đến một sự hiểu biết tốt hơn về các sự thật trong thiên nhiên và mọi thứ. Tuy nhiên, vẫn còn quá nhiều cạm bẫy trong các nhà tù mê tín dị đoan. Đây là một vấn đề thuộc về cá nhân. Một số người bị giam hãm nặng nề và những người khác thì đỡ hơn. Người ta bị giam cầm theo những cách thức và mức độ khác nhau nhưng chúng ta có thể nói rằng vẫn còn nhiều người bị giam cầm trong trong các nhà tù của saiyasatr, bị mắc bẫy bởi mê tín dị đoan.

Mặc dù nói chung mê tín dị đoan đã giảm bớt rất nhiều do sự tiến bộ của khoa học, vẫn còn khá nhiều saiyasatr rơi rớt lại trong các ngôi chùa và nhà thờ. Hãy tha lỗi cho chúng tôi vì đã nói như vậy, nhưng nơi mà chúng ta có thể tìm thấy mê tín dị đoan nhiều nhất là trong các nhà thờ, trong các ngôi chùa, và đại loại những nơi tương tự như vậy. Mặc dù mê tín dị đoan nhìn chung đã giảm bớt, vẫn còn nhiều điều mê tín hiện diện ở những nơi như vậy. Bất cứ nơi nào có bàn thờ, bất cứ nơi nào có người cúi xuống để lễ lạy cái cái gọi là linh thiêng và thần thánh, thì đó là nơi mà "nền khoa học của những người đang mê ngủ " vẫn còn tiếp tục tồn tại.

Mê tín dị đoan, saiyasatr, dành cho những người đang còn mê ngủ. Nó dành cho những người không có sự hiểu biết một cách đúng đắn (không có chánh kiến), những kẻ vô minh. Chúng ta đã được dạy những điều mê tín khi còn là trẻ con, trước khi chúng ta có trí thông minh và khả năng suy luận về chúng. Trẻ con tin bất cứ điều gì chúng được nói cho nghe, và do đó, "người lớn" dạy cho chúng nhiều điều mê tín dị đoan. Nếu bạn vẫn còn thấy rằng mười ba là một con số không may mắn, đó là saiyasatr. Bạn vẫn còn đang mê ngủ. Có rất nhiều ví dụ khác về mê tín dị đoan, nhưng chúng tôi tốt hơn không nêu chúng ra nơi đây . Một số người có thể cảm thấy bị xúc phạm. Những niềm tin như thế này là ngục tù. Tại sao không xem xét cẩn thận để thấy chúng là như vậy. Ngay cả con số "13" cũng trở thành ngục tù khi chúng ta mê muội.

Các tổ chức thiêng liêng là ngục tù

Chúng ta nên tiếp tục với các tổ chức, hội đoàn được cho là thánh thiện, thiêng liêng, hoặc nổi tiếng và được tôn sùng, hoặc những tổ chức được đồn đại là hết sức ưu tú và vô cùng uy tín đến nổi bất cứ ai trở thành một thành viên của một trong những tổ chức đó thì cũng sẽ có uy tín luôn. Có nhiều nơi như vậy với các tổ chức đó đây. Ngay khi một ai đó đăng ký với tư cách là một thành viên của cái hội đoàn hay tổ chức này, họ bắt đầu có những ý tưởng và cảm giác . Họ cảm thấy rằng "chúng ta ngon lành hơn họ (những người khác) " hoặc "chúng ta là những người đi đúng đường , những kẻ còn lại kia là những kẻ ngốc." Họ bám níu và dính mắc vào cảm giác đó mà chí ít chẳng cần xem xét hoặc suy nghĩ phân tích (xem điều mình cảm thấy như vậy là có hợp lý hay không). Với chiều hướng như vậy thì cái tổ chức, thậm chí nhà thờ đó – chúng ta không thể tránh nói như vậy – đều trở thành ngục tù. Vì vậy, chúng tôi mong các bạn đừng nghĩ rằng Suan Mokkh là một số tổ chức linh thiêng hay siêu việt nào đó , nếu không Suan Mokkh sẽ trở thành một nhà tù. Xin đừng biến Suan Mokkh thành nhà tù của các bạn. Các bạn nên suy nghĩ một cách tự do, xem xét cẩn thận, đánh giá nhận xét của mình. Hãy hiểu và tin vào những gì thực sự mang lại lợi ích. Đừng để mình bị giam cầm trong bất kỳ cái tổ chức hay hội đoàn có uy tín hay nổi tiếng nào đó.

Đạo sư là ngục tù

Bây giờ chúng ta đến với nhà tù gọi là "Ajahn" (thầy, sư phụ , guru), các đạo sư nổi tiếng, tên tuổi vang xa. Ở Miến Điện có “Sayadaw " này ở Sri Lanka có "Bhante " nọ, ở Tây Tạng có "Lạt ma” v.v… và v.v… ở Trung Quốc có " sư phụ." . Ở đâu cũng có những vị thầy nổi tiếng của nó và tên tuổi của họ lan truyền khắp nơi. Cho dù là quốc gia, khu vực, tỉnh, địa phương nào đó đi chăng nữa, mỗi nơi đều có những vị thầy vĩ đại của nó. Rồi người dân dính mắc với các vị thầy của họ cho rằng chỉ có duy nhất thầy của mình là đúng còn tất cả những vị thầy khác là hoàn toàn sai. Họ từ chối lắng nghe vị thầy của người khác. Và họ không nghĩ đến việc phải xem xét những lời dạy của vị thầy của chính mình. Họ bị giam cầm trong cái "ngục tù của đạo sư ." Họ biến thầy của mình thành nhà tù, và rồi họ bị giam cầm trong đó. Đây là một sự dính mắc, chấp thủ thực sự lố bịch. Cho dù đó là một vị thầy lớn hoặc là một vị thầy nhỏ (bình thường), upadana (sự dính mắc, chấp thủ) vào các vị thầy này đều là như nhau. Con người cứ xây dựng các nhà tù vì các vị thầy và đạo sư của họ. Các bạn đừng để mình bị nhốt trong thứ ngục tù này.

Những điều thiêng liêng là nhà tù

Nhà tù tiếp theo là các cuốn Kinh thánh của các tôn giáo mà chúng ta có thể tìm thấy ở khắp mọi nơi. Với những người kém trí tuệ, những thứ càng “ thiêng liêng”, thì họ càng dính mắc với chúng. Thậm chí những vật này còn trở thành những vật thay thế hoặc đại diện cho Thượng đế. Dường như việc đơn thuần giới thiệu những quyển sách thiêng đó (cho người khác) thì cũng tương tự như (người giới thiệu) đã thực sự nhận được sự giúp đỡ (từ ơn trên). Nó đưa đến sự hiện diện của các thánh vật khác: Thánh tích, nước thánh, và tất cả các loại đồ vật được cho là linh thiêng. Hãy vô cùng cẩn thận trước cái từ "thánh" này. Nó sẽ trở thành ngục tù trước khi bạn biết được điều đó. Vật càng thiêng liêng chừng nào, bạn càng bị nó giam cầm nhiều chừng nấy. Hãy cảnh giác với những cái gọi là "thiêng liêng" hay "thánh thiện."

Bạn nên biết rằng không có gì thiêng liêng hơn định luật Duyên sinh (idappaccayata), nó là sự thánh thiện tối cao, cao hơn tất cả mọi thứ. Mọi thứ khác thiêng liêng là theo quy ước hoặc do bởi người ta dựng lên, đó là sự thánh thiện thông qua upadana. Bất cứ ở đâu có sự thánh thiện thông qua upadana, sự thánh thiện đó là ngục tù. Định luật idappaccayata tự thân nó là thiêng liêng, không cần bất kỳ sự dính mắc, chấp thủ nào. Không cần upadana. Nó đang kiểm soát tất cả mọi thứ đó thôi và tự thân nó thực sự là một sự thiêng liêng.

Đừng để mình bị giam hãm trong ngục tù của những điều thiêng liêng. Đừng làm cho những điều thiêng liêng trở thành ngục tù của chính mình.

Sự tốt (lành) là nhà tù

Ngục tù tiếp theo nữa là một ngục tù là rất quan trọng, một trong những nguyên nhân của tất cả các mọi vấn đề. Nhà tù này là những gì người ta gọi là "thiện, tốt". Mọi người đều thích "tốt" và tất cả họ dạy lẫn nhau để làm điều tốt. Sau đó, họ tôn thờ những gì họ gọi là "tốt." Nhưng khi có upadana đối với những gì mà họ gọi là tốt, cái tốt đó sẽ trở thành ngục tù. Bạn nên tốt, có lòng tốt, nhưng không nên có upadana. Như vậy cái tốt sẽ không là ngục tù. Nếu có upadana, tốt sẽ trở thành ngục tù. Như chúng ta nói, người ta say mê cái tốt, họ say sưa với cái tốt, họ bị lạc lối trong cái tốt, cho đến khi nó trở thành vấn đề. Vì vậy, phải vô cùng cẩn thận để không làm cho cái tốt trở thành ngục tù đối với các bạn. Nhưng giờ thì chúng ta cũng phải đành bó tay vì tất cả mọi người đều bị giam hãm trong cái nhà tù của cái tốt - một cách mù quáng, bị mắc kẹt trong nhà tù của cái tốt thật rõ ràng như ban ngày .

Nếu bạn là một tín đồ Cơ đốc giáo, chúng tôi yêu cầu bạn suy nghĩ và cân nhắc về những bài dạy trong sách Sáng Thế, chỗ Chúa Trời cấm Adam và Eva ăn trái của cây nhận thức về thiện và ác. Đừng ăn nó, nếu ăn nó, nó sẽ đưa đến việc biết thế nào để phân biệt giữa thiện và ác và rồi bạn sẽ dính mắc với upadana đối với thiện và ác. Và sau đó thiện và ác sẽ trở thành ngục tù của bạn. Điều giảng này là rất là sâu sắc và đúng đắn, thông minh và trí tuệ nhất, nhưng dường như không ai hiểu được nó. Người ta không quan tâm nhiều đến nó và do đó không thể là là một tín đồ Cơ đốc chân chánh. Nếu họ là những tín đồ Cơ đốc giáo chân chánh, họ sẽ không dính mắc với upadana về thiện và ác. Chúng ta không được làm cho thiện hay ác trở thành các ngục tù. Điều này có nghĩa là chúng ta không để bị giam hãm trong ngục tù của cái tốt.

Chúng ta nuốt trái cây đó và trở nên biết thiện và ác, sau đó bị giam giữ và mắc kẹt trong tất cả mọi cái tốt và xấu. Chúng ta liên tục gặp vấn đề kể từ đó , đó là cách mà tội lỗi hình thành và được gọi là "tội tổ tông", hoặc đôi khi là "tội vĩnh viễn." Nó trở thành ngục tù khởi thủy, ngục tù vĩnh viễn. Hãy cẩn thận đừng để bị giam cầm trong cái ngục tù khởi thủy hay ngục tù vĩnh viễn này . Đừng bao giờ để cho mình bị giam hãm trong cái ngục tù này.

Với việc bị giam cầm trong nhà tù của cái tốt, một người ngay sau khi bị kẹt trong đó, sẽ bị nó tiếp tục lôi kéo xa hơn nữa đến sự tốt nhất, đến cái tốt tột bậc. Rồi thì cái tốt lành tột bậc sẽ trở thành nhà tù tối cao. Nếu cứ phát triển theo cách này, thì Chúa Trời sẽ trở thành nhà tù tối cao. Cầu mong cho các bạn có thể hiểu và nhớ rằng upadana xây dựng các nhà tù theo cách này.

Quan kiến là ngục tù

Nhà tù tiếp theo là ditthi của chính chúng ta. Từ Pali ditthi này rất khó dịch. Kiến thức, suy nghĩ, ý tưởng, lý luận, ý kiến, niềm tin, sự hiểu biết - tất cả đều là ditthi. Ditthi có nghĩa là tất cả những suy nghĩ, ý kiến, lý luận, và niềm tin cá nhân của chúng ta. Nó không chỉ là một số ý kiến nhất định và niềm tin nho nhỏ nào đó, mà là tất cả, mọi quan kiến. Tất cả mọi thứ mà chúng ta thấy như là kinh nghiệm được gọi là ditthi . Chúng ta bị giam trong nhà tù của quan kiến của chúng ta. Chúng ta không nghe lời bất cứ ai ngoại trừ ditthi cá nhân của chúng ta. Đây là một nhà tù đáng sợ nhất, bởi vì chúng ta quá bám chặt vào quan kiến cá nhân của chúng ta, đi theo nó một cách hấp tấp, vội vã. Chúng ta quay lưng lại với điều mà lẽ ra có lợi cho chúng ta và để chúng vuột mất đi, do bởi tâm trí của chúng ta khép lại với mọi thứ ngoại trừ ý kiến, niềm tin và quan điểm của chính chúng ta mà thôi. Do đó, quan kiến trở thành một nhà tù khủng khiếp nhốt và khóa chúng ta theo một cách hiểu biết duy nhất. Hãy cẩn thận với nhà tù ditthi của chính mình.

Sự thanh tịnh là ngục tù cao nhất

Tiếp theo chúng ta đi đến một nhà tù thực sự là lạ lùng và kỳ diệu, các bạn có thể gọi nó là "ngục tù cao nhất." Ngục tù cao nhất là những gì mà người ta gọi là "trong sáng " hay "thanh tịnh". Thật khó để hiểu chính xác những gì người ta muốn nói qua những từ này. Chúng ta nghe đủ kiểu về sự trong sáng và thanh tịnh, nhưng chúng ta dường chẳng hiểu những gì họ đang nói . Sự thanh tịnh khiến người ta bám níu vào và dính mắc vào đó - để được xem như thế này, thế nọ, để được tôn thờ, để được sử dụng để phô trương và cạnh tranh, và để được khoe khoang cùng khắp là "tôi" thanh tịnh như thế nào. Nhưng trong sự thanh tịnh đó nếu có upadana thì tất cả chỉ là sự thanh tịnh thông qua upadana, không phải là sự thanh tịnh đích thực. Thanh tịnh có nhiều hình thức được cho là không có sự dính mắc chẳng hạn như tắm gội sạch sẽ, đọc thần chú, xức dầu thánh, xịt hoặc té nước hoặc bất kỳ một trong vô số các nghi thức và nghi lễ được thực hiện cho “sự thanh tịnh”. Tuy nhiên loại thanh tịnh này hoàn toàn mang tính upadana, và sự thanh tịnh thông qua sự chấp thủ là ngục tù. Xin vui lòng không bị lạc lối và chui đầu vào trong cái ngục tù được gọi là “sự thanh tịnh”.

Thật là đáng thương! Dính mắc quá nhiều vào tự ngã, rồi dính mắc vào sự thanh tịnh cũng nhiều như vậy. Một số tín điều của các tôn giáo thậm chí còn đi xa đến độ để dạy cho tín đồ sự thanh tịnh vĩnh viễn nào đó đại loại như là linh hồn vĩnh hằng nào đó sống trong cõi đời đời nào đó, hoặc một số điều tương tự như vậy. Toàn bộ mọi thứ đến từ sự dính mắc và bám níu vào sự thanh tịnh cho đến khi con người bị giam cầm trong cái ngục tù vĩnh cửu. Mọi việc kết thúc trong một nhà tù vĩnh cửu.

Tự ngã là ngục tù của mọi ngục tù

Xin báo cho các bạn biết rằng đây là ngục tù sau chót, cái cuối cùng. Thoát khỏi nhà tù cao nhất của sự thanh tịnh, thoát ra khỏi nhà tù thanh tịnh nhất, để đi vào sự rỗng không, không có linh hồn và tự ngã. Không có bất kỳ tự ngã nào, sống không có tự ngã, rỗng không không có tự ngã – rỗng không, không có bất kỳ ý thức nào về cái ngã, không có mọi ý tưởng và khái niệm về tự ngã - là một sự thanh tịnh thực sự. Sự thanh tịnh nào nếu là thực sự vĩnh cửu thì nó không thể là ngục tù dưới bất kỳ khía cạnh nào, trừ khi người ta hiểu lầm và dính mắc vào nó như là một cái tự ngã hay linh hồn nào đó, thì trong trường hợp này nó lại tạo ra ngục tù trở lại. Buông bỏ một cách dứt khoát, hoàn toàn không có tự ngã – đó chính là sự thanh tịnh thực sự. Nó không là ngục tù. Rỗng không là sự thanh tịnh mà không có bóng dáng của ngục tù.

.
Vì vậy, cái ngục tù thực sự của tất cả các ngục tù mà chúng tôi đã đề cập, là cái được gọi là "atta" (trong tiếng Pali), là "tự ngã" hay "linh hồn." Cái tôi, ta là nhà tù. Tự ngã ở đây chính là ngục tù. Tất cả các loại nhà tù được bao gồm trong cái nhà tù thực sự đó, đều gói gọn trong từ "tự ngã " hay “bản ngã”. Bám níu vào bản ngã như là tự ngã, và rồi coi bản ngã là sở hữu của mình , dính mắc với "tôi" và "của tôi", đây là nhà tù thực sự, cốt lõi của mọi nhà tù. Tất cả ngục tù đều tựu trung về từ "atta." Hãy nhổ bật gốc sự vô minh tạo ra atta cùng với chính atta , và tất cả ngục tù sẽ biến mất. Nếu bạn thực hành Anapanasati (chánh niệm với thở) đúng cách cho đến khi thực sự thành công – thành công thực sự chứ không phải thành công tưởng tượng - bạn sẽ phá hủy hoàn toàn mọi nhà tù . Đó là phá hủy atta, sau đó tất cả ngục tù đều kết thúc và chúng ta sẽ không bao giờ xây dựng thêm bất cứ cái ngục từ nào nữa . Cầu mong cho tất cả các bạn có được sự thành công trong việc phá hủy các nhà tù, đó là, atta hoặc tự ngã.

Theo: Prison of life
Chuyển ngữ sang tiếng Việt: Supañña Thiện Trí